نگاهي به «حرفه هنرمند؛ گرافيك‌ديزاين » *
ما همه ديزاينريم
صبا سعادت‌نياكي
در شماره جديد «گرافيك‌ديزاين» با نگاهي تجزيه و تركيبي با كل مقوله گرافيك‌ديزاين آشنا مي‌شويم.
در مطلب نخست تحت عنوان، ديزاين، فرشيد مثقالي با نگاهي تجزيه‌اي و تعريفي كلمه «ديزاين» را به شكل كلي و تخصصي شرح داده و حوزه‌هاي حامل اين واژه را به صورت مجزا بررسي كرده است، نظير ديزاين در شهر، معماري، دكوراسيون و...
«ما همه ديزاينر هستيم» عنوان مطلب دوم است كه در راستاي همان نگاه تحليلي به واژه ديزاين، تاثيرات و بازتوليد آن را در حيات روزمره و محيط پيرامون هر يك از ما نشان مي‌دهد. ديزاين بخشي جداناشدني و البته ارادي در زندگي هرروزه ما است. همه چيز دست خودمان است. انتخاب با ما است. «ما همه ديزاينريم چون بايد باشيم، ما دنياي خود را مي‌سازيم.» ما به دنبال خلق هر آنچه در ما ايجاد لذت و رضايت كند، هستيم.
ديزاين مي‌تواند بازتعريف بخش عمده‌اي از يك هويت باشد، مي‌تواند به مثابه ابزار كليدي براي ورود به بازارهاي بين‌المللي جديد مورد استفاده قرار بگيرد و موجب مصرف هر بيشتر مدرنيته از جانب جوامع بومي شود. اين موارد به علاوه مواردي ديگر، از جمله نكاتي هستند كه در «ديزاين و بازتعريف هوي‌‌ها» نوشته پني اسپارك به آنها اشاره شده است.
«گرافيك‌ديزاين: هنر زيبا يا علم اجتماعي» تاليف خورخه فراسكارا، شامل سه بخش اصلي مي‌شود: پي‌ريزي پشتوانه‌اي نظري براي گرافيك‌ديزاين، مساله كيفيت و آموزش گرافيك‌ديزاين. در بخش نخست عمده مسائلي كه مطرح مي‌شود، در رابطه با مقوله سبك بصري گرافيك‌ديزاين است و ضعف‌ها و نواقص آن برشمرده مي‌شود، در دومين بخش، كيفيت در حوزه گرافيك‌ديزاين با ميزان تحولي كه در مخاطب به وجود مي‌آورد، سنجيده مي‌شود و در بخش آخر با طرح اين پرسش كه اهالي گرافيك چه مهارت‌هايي را بايد در خود گسترش دهند، اهداف آنها را شرح داده و تفسير مي‌كند و در نهايت به آسيب‌شناسي وضعيت كنوني بدنه دوره‌هاي آموزشي اين رشته مي‌پردازد.
«تبادل ارتباطات در نقطه تقاطع شيء ارتباطي و چگونگي دريافت تركيب زيبايي‌شناختي آن (يعني گرافيك‌ديزاين آن) از سوي مخاطب، اتفاق مي‌افتد.» مقاله‌اي است كه نقش گرافيك‌ديزاينر را به عنوان واسطه‌اي براي فهم شيء ارتباطي و توليد و توزيع آن از جانب مخاطب، گسترش داده و به آن مي‌پردازد. در همين مطلب تعريفي از زيبا‌شناسي تعاملي ديناميك آورده مي‌شود كه طي آن نحوه فرآيند مشاركتي كه از طريق توزيع استوري بورد يا يك طرح كه مي‌تواند به شيوه الكترونيكي بين همكاران توزيع شود، شروع مي‌شود چون مشتري و اعضاي گروه مخاطب با طرح اوليه وارد تعامل مي‌شوند. در «فلسفه گرافيك‌ديزاين من» با دغدغه‌هاي شخصي يك طراح مهاجر از ژاپن به ايالات متحده مواجه مي‌شويم. طي يك روند دردناك و پرزحمت اين طراح ژاپني، از نو خود را مطابق با فرهنگ امريكايي خلق مي‌كند و از اين طريق او، ديسكه، شيفته مسائل هويت، روانشناسي انسان و درك حسي مي‌شود. او سه زاويه براي نگاه به موضوع زيبايي‌شناسي تعريف مي‌كند، كه به اختصار در قالب اين مقاله به شرح آنها مي‌پردازد.
رامين شيخاني از سائول باس به عنوان طراحي كه سينما و گرافيك در آثارش، آنچنان به هم آميخته‌اند كه تحليل جداگانه‌اي از هركدام، غيرممكن است، ياد مي‌كند. باس طرح‌هاي آغازين فيلم‌ها را كه تا آن زمان معمولي و بدون هيجان بودند به هنري بدل ساخت كه كه تا سال‌ها به عنوان غلط «تيتراژ گرافيكي» از آن ياد شد. او اولين كسي بود كه تيتراژ را شاخه‌اي از گرافيك دانست.
از جمله بخش‌هاي جذاب و تا حدودي نوين اين ويژه‌نامه، بخش نقد و بررسي نمايشگاه «شبكه مد» در گالري محسن است كه به واسطه آن طراح جوان و توانمندي- هديه احمدي- در حوزه عكاسي معرفي مي‌شود. اين نشست‌هاي تخصصي و تئوريك در زمينه هنر معاصر و هنرهاي تجسمي با حضور هنرمند برگزار مي‌شود كه اين نمايشگاه هم مستثني از اين روال نبوده است. سوالات از يك روند كل به جزيي پيروي مي‌كنند و در قالب گفت‌وگو و تبادل نظر ادامه مي‌يابد و خواننده را گام به گام با خود همراه مي‌كند.
گفت‌وگو با چهار تن از طراحان گرافيك با موضوع ديزاين و آموزش. ابراهيم حقيقي، مصطفي اسداللهي، مصطفي اوجي و امرالله فرهادي. پرسش‌هايي توسط فرشاد رستمي مطرح مي‌شود كه يك يا دو نفر از آنها پاسخ مي‌دهند. بيشتر بحث، نوعي نگاه انتقادي به وضعيت آموزشي اين حرفه و مشتقاتش است از جمله وضعيت جذب در بازار كار، نوع انتظاراتي كه از يك آموزشگاه اعم از دانشگاه و مدارس بايد داشته باشيم و... ديزاين قادر است براي زندگي روزمره ما راهكارهاي تازه و به مراتب ساده‌تري ايجاد كند. ديزاين مدرن در خدمت ذخيره هر چه بيشتر زمان براي ما است تا هر آنچه مخاطبان بايد دريافت كنند، با كمترين وقت، منتقل شده و رمزگشايي شود. در اين راه از شيوه‌ها و راهكارهاي مختلفي مدد مي‌جويد؛ ساده‌سازي، استفاده از حروف چاپي، تصويرنگاشت (Pictogram) و...؛ موضوعي كه در مقاله‌اي تحت عنوان«ديزاين در خدمت زندگي روزمره» مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته است.
آيا يك آگهي يا پوستر بايد به طرز اغراق‌شده‌اي مشخص باشد كه «ديزاين» شده است، يا بايد راهي براي تغيير دادن آن وجود داشته باشد تا اثر نهايي«ديزاين نشده» به نظر برسد؟! آيا تا به امروز به اين نكته توجه كرده‌ايد كه هر آنچه آراسته و گران‌قيمت به نظر برسد، هميشه مورد توجه و علاقه نيست؟ روز به روز فيلمبرداري فيلم‌ها و برنامه‌هاي تلويزيوني بيشتري با دوربين‌هايي انجام مي‌شود كه روي دست حمل مي‌شوند و توجه مجامع تخصصي و انتقادي را بيشتر از شيوه‌هاي تكنيكي و پيشرفته، به سمت خود جلب مي‌كند؟ چرا اين اتفاق رخ مي‌دهد؟ مايكل جانسون جواب اين سوالات را در مقاله‌اش تحت عنوان«ديزاين و زبان ساده بصري» از ديدگاه خودش مي‌دهد و در اختيار ما مي‌گذارد.
در پايان مباحثي تحت عنوان، استفاده از حواس در فضاي مصرف، ديزاين و تبليغات، آشنايي با ديدگاه‌ها و تجربيات كن كاتو تحت عنوان بيانيه يك طراح، ديزاين مكان‌هاي عمومي دلنشين، نقش ضوابط در ساماندهي گرافيك خياباني، رويكردي بصري به مطبوعات ايران، غلبه فرماليسم بر تصويرسازي معاصر و در نهايت مقاله فرشيد مثقالي در باب ديزاين و تصويرسازي و نمونه تصاويري از دو كتاب تصويرسازي‌شده خارجي آمده است.
* حرفه هنرمند / چاپ دوم: بهار ۸۹/ قيمت: ۶۰۰۰تومان
0 نظر:
ارسال یک نظر